Forum Mieszkańców Rudnika nad Sanem

kwiatuszek

Bardzo proszę o wypowiedzi na temat dawnych zwyczajów z okresu Świąt Bożego Narodzenia. Dawne, ale takie, które pamiętamy sami lub nasi najbliżsi (wigilia, pasterka, choinka, pogoda...).

FBI

Na pasterkę saniami zaprzężonymi w konie, oczywiście...
Tak kiedyś było! To było coś!

kwiatuszek

Okres wyczekiwania na Boże Narodzenie buł ciszą w domu i sercach.Śniegu dużo, mróz, bałwan ulepiony przed domem (koniecznie!),karmnik pełen zboża dla ptaków, odśnieżone ścieżki na podwórku.W domu zapach gotowanej kapusty, grzybów...a potem zapach pieczonego ciasta!Choinka oczywiście żywa,łańcuchy z papieru kolorowego, zabawki wykonane w szkole zawieszałam z dumą na swojej choince,cukierki długie, sople i owocowe w złotkach (to dla mnie takie Mama kupowała, bo takie lubiłam).Jeszcze święta nie zaczęły się na dobre, a na choince wisiały tylko papierki, słabo imitujące cały produkt...Mama "dowieszała" nowe i zawsze dziwiłam się jako dziecko, skąd biorą się całe cukierki w miejscu papaierków?Mówionomi, że aniołek uzupełnia je dla mnie.
WIGILIA! Zamieszanie, bieganina, ostatnie zakupy,chleb wywalczony w długiej kolejce, wieziony na sankach... Godz.15!Na stole pojawia się bielusieńki obrus...

FBI

Dla nas - Polaków - zapach gotowanej kapusty, grzybów to są dopiero piękne Święta.
Inne narody nie doceniają - niestety - zapachu gotowanej kapusty.
Znany jest przypadek gdy naziemna obsługa lotniska Norfolk pod Londynem (stacjonował tam słynny Dywizjon 303), uciekła z pracy kiedy chłopaki postanowiły sobie bigos zrobić...

kwiatuszek

...bielusieńki obrus wigilijny...serce bije szbciej, gdy widzę Mamę nakrywającą do stołu. Teraz wszyscy domownicy będą myć ręce i przebierać się w najlepsze stroje. Tata znika, to znak, że - wzorem swego Ojca, a mojego Dziadka - szykuje garść słomy i siano. Ja nie mogę się doczekać pierwszej gwiazdki...! Tak jakoś zawsze się składa, że ta gwiazdka pojawia się o godzinie zaplanowanej przez Mamę wigilii: o 16.30. Ja pierwsza wpadam zmarznięta do domu i oznajmiam pojawienie się PIERWSZEJ GWIAZDY! Wszyscy się śmieją, bo oni już widzą przez okno moją radość, więc nie jest to dla nich żadną niespodzianką. Jak za dotknięciem czrodziejskiej różdżki za moimi plecami pojawia się Tato. Kolęduje, składa życzenia, z dumą kładzie słomę w rogu kuchni, a sianko przekazuje Mamie, która kładzie je pod obrus. Wszyscy stoją wokół stołu...serca łomoczą, jakby chciały wyskoczyć z piersi! Dlaczego tak jest? Przecież cieszymy się z tej chwili! A jednak...Za chwilę przełamiemy się OPŁATKIEM! To dlatego! Opłatek to magia!...

aktxy

I co dalej? Pisz Kwiatuszku. Pisz!

kwiatuszek

Jutro. Dzisiaj idę spać. Pozdrawiam.

Hubert44

Jutro już jest dzisiaj, czekamy na dalszy ciąg wigilijnej opowieści.

kwiatuszek

...Opłatek to magia!...Tato zaczyna modlitwę...głos łamie się wszystkim, więc z początku pacierz brzmi cicho, niemrawo, potem nabiera mocy. Nie może zabraknąć modlitwy za zmarłych, więc mówimy za Ojcem 3X "wieczne odpoczywanie"...(zawsze ten moment jako dziecku źle mi się kojarzył, bałam się go podświadomie, był dla mnie przykry - i tak mi zostało do dziś). Kończymy modlitwę, Mama podaje Opłatek Tacie, zaczynają się życzenia, łamanie Oplatkiem,ale tak, aby jak najwięcej w ręku każdemu zostało. Każdy lubi smak Opłatka i pragnie Go mieć jak najwięcej dla siebie (po wigilii i tak mnie dostanie się najwięcej, bo Rodzice swoją część oszczędzają dla mnie, bo ja najmniejsza, najchudsza, anemia taka...). Teraz nadszedł czas Mamy. To Ona podaje potrawy do stołu, wg siebie ustalając ich kolejność (danie gęste, danie rzadkie i tak na przemian). Przepijamy kompotem z suszu. Naczynie z każdego dania sprawdzane jest od spodu: jeśli opłatek przykleił się do talerza, znaczy, że będzie urodzaj w Nowym Roku. Zawsze jako dziecko zastanawialam się, jak może być urodzaj na pierogi!? A tu jedliśmy pierogi z serem, z kapustą, z kaszą jaglaną, z kaszą gryczaną... I to wszystko miało obrodzić, jak mawiał Tato. Dla mnie długo to stanowiło tajemnicę. A potraw było 12, nie mniej! Kompot zawsze liczony był na końcu. Ja dosyć wcześnie opanowałam liczenie, więc Mama zawsze wołała mnie jako eksperta od liczenia dań, to zajęcie było moje! Trwało to parę ładnych lat! Czułam się potrzebna przy organizowaniu wieczerzy wigilijnej. A gdy już zjedliśmy co nieco, tradycyjnie był mały problem z brudnym naczyniem. Nikt nie chciał go myć, więc Mama...dla świętego spokoju...Ja szłam pod choinkę i ...tradycyjnie, aż do bólu brzucha zajadałam się cukierkami.Gdy w 2 dzień świąt odwiedzała nas Babcia, zawsze "uzupełniała" braki na choince stwierdzając"a ta mała anemia już wyjadła wszystkie cukierasy z choinki!" Była to stała dezaprobata połączona z podarkiem świątecznym. A po wigilii było śpiewanie kolęd! Wszyscy, absolutnie wszyscy wspaniale i głośno śpiewali,fałszując czasami niemiłosiernie! Ale było wesoło, głośno, radośnie, aż do czasu pójścia na pasterkę (ja, mała anemia nie chodziłam, bo nie mogłam "ustać" prawie 2 godz.). Raz, eksperymentalnie wzięto mnie, ale omal nie zamarzłam w ponad 20 stopniowym mrozie! Powrot z kościoła trwał długo, bo ja, co kilkadziesiąt metrów przykucałam, aby ogrzać nogi w ślicznych, bieluśkich rajtuzkach, które ładnie prezentowały się, ale niewiele chroniły przed zimnem. Sznurowane buciki do kostek nie zabezpieczyły nożek przed wysokim śniegiem, który sypał jak oszalały! Jeszcze dziś pamiętam, w którym miejscu, na ulicy w Rudniku, Tato wziął mnie na ręce i doniósł bohatersko do domu. Nigdy więcej, jako dziecka nie wzięto mnie na pasterkę...

aktxy

Dziekuje Kwiatuszku! Bardzo dziekuje! To takie ciepłe wspomnienia! Piekne! Pisz dale, pisz...Niestety, nie potrafie tak ładnie pisac, ateż bym chciał co s napiac milego z mojego dzieciństwa. ale moje wspomnienia nie beda takie ladne, wiec...

Hubert44

Pięknie opowiedziane.

aktxy

Taaak.Pieknie! tez chcialbym tak cudownie opowiadac o swoim dziecinstwie. Pozdrawiam Cie Kwiatuszku! Napisz cos jeszcze.prosze!

kwiatuszek

Dziękuję za uznanie. Pozdrawiam Was! Niestety Aktxy, dzisiaj wyjeżdżam do rodziny Męża, do Lublina. Wyjazd zaplanowany na godz.20, więc chyba nie zdążę. Ale po powrocie odezwę się. Może zrobimy jakieś interesujące zdjęcia, to pokażę w galerii. Może będzie coś interesującego do opowiedzenia na temat dawnych zwyczajów na kresach wschodnich...Zobaczymy. Będę was czytać (pisać nie wypada w gościach), więc piszcie dużo. WESOŁYCH ŚWIĄT!!!

Rudniczanin

A było tak pięknie! Szczęśliwej drogi i wesołych świat! Proszę wracać szybko! Pozdrawiam! (a może jeszcze jeden malenki wpisik?).

Hubert44

Czekamy na zdjęcia i relacje. Szerokiej drogi.

kwiatuszek

...i gumowych słupów, powinieneś dodać, Hubercie. Pozdro!

aktxy

kwiatuszek!jestes tam? powiedz prawde, jestes polonistka? chcielem wiedziec.

kwiatuszek

A Ty psychologiem, czy może moim uczniem? Kimkolwiek jesteś, POZDRAWIAM CIĘ.

Hubert44

aktxy

...cicho wszedzie, glucho wszedzie...admin zasnal umeczony czuwaniem, hubert zbiera materialy, piotr gasi choinke, kwiatuszek wyjechal.chmury olowiane nad miastem wisza.cicho wszedzie.gucho wszedzie...smutno!